فعالیت
جدول زیر اطلاعاتی را درباره مقدار تولید و مصرف سیمان در کشور نشان می‌دهد. با بررسی آن به پرسش‌های مطرح شده پاسخ دهید.
| سال | $\text{1383}$ | $\text{1389}$ | $\text{1392}$ | $\text{1394}$ | $\text{1396}$ | $\text{1398}$ | $\text{1400}$ |
| :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- |
| **تولید سیمان (تن)** | $\text{33000}$ | $\text{61000}$ | $\text{68000}$ | $\text{58000}$ | $\text{70000}$ | $\text{.........}$ | $\text{.........}$ |
| **مصرف سیمان (تن)** | $\text{31000}$ | $\text{50000}$ | $\text{56000}$ | $\text{49000}$ | $\text{58000}$ | $\text{.........}$ | $\text{.........}$ |
الف) با جست‌وجو در منابع معتبر جدول را کامل کنید.
ب) نمودار ستونی مقدار تولید سیمان را در سال‌های متفاوت رسم کنید.
پ) در چه سال‌هایی کشور ایران صادرکننده سیمان بوده است؟ پاسخ خود را توضیح دهید.
پاسخ و توضیح فعالیت صفحه 43 علوم هفتم
این فعالیت روی مفهوم **تولید و مصرف مواد اولیه** در کشور (به‌عنوان یک شاخص مهم صنعتی) تمرکز دارد. سیمان یکی از پرمصرف‌ترین مصالح در ساختمان‌سازی است. 🏗️
### الف) تکمیل جدول (با جست‌وجو)
با استفاده از جستجوی انجام شده، می‌توانیم جدول را برای سال‌های $\text{1398}$ و $\text{1400}$ تکمیل کنیم (توجه: آمارها ممکن است در منابع مختلف اندکی تفاوت داشته باشند):
| سال | $\text{1383}$ | $\text{1389}$ | $\text{1392}$ | $\text{1394}$ | $\text{1396}$ | $\text{1398}$ | $\text{1400}$ |
| :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- |
| **تولید سیمان (هزار تن)** | $\text{33000}$ | $\text{61000}$ | $\text{68000}$ | $\text{58000}$ | $\text{70000}$ | $\text{61000}$ | $\text{62000}$ |
| **مصرف سیمان (هزار تن)** | $\text{31000}$ | $\text{50000}$ | $\text{56000}$ | $\text{49000}$ | $\text{58000}$ | $\text{43000}$ | $\text{59000}$ |
### ب) رسم نمودار ستونی تولید سیمان
برای رسم نمودار، محور افقی را **سال** و محور عمودی را **تولید سیمان (هزار تن)** در نظر بگیرید. ستون‌ها باید به ترتیب از $\text{33000}$ (برای $\text{1383}$) تا $\text{62000}$ (برای $\text{1400}$) رسم شوند.
* **توجه:** در نمودار، باید سال $\text{1396}$ (بالاترین تولید $\text{70000}$ تن) را با بلندترین ستون و سال $\text{1383}$ (پایین‌ترین تولید $\text{33000}$ تن) را با کوتاه‌ترین ستون ببینید.
### پ) سال‌های صادرکننده سیمان
کشور زمانی **صادرکننده** یک محصول (مثل سیمان) است که مقدار **تولید** آن محصول، **بیشتر** از مقدار **مصرف داخلی** آن باشد.
* **فرمول:** $\text{صادرات} = \text{تولید} - \text{مصرف}$
بررسی جدول تکمیل‌شده نشان می‌دهد که در **تمام سال‌های داده شده**، تولید سیمان بیشتر از مصرف آن بوده است:
* $\text{1383}$: $\text{33000} - \text{31000} = \text{2000}$ هزار تن مازاد.
* $\text{1389}$: $\text{61000} - \text{50000} = \text{11000}$ هزار تن مازاد.
* $\text{1392}$: $\text{68000} - \text{56000} = \text{12000}$ هزار تن مازاد.
* $\text{1394}$: $\text{58000} - \text{49000} = \text{9000}$ هزار تن مازاد.
* $\text{1396}$: $\text{70000} - \text{58000} = \text{12000}$ هزار تن مازاد.
* $\text{1398}$: $\text{61000} - \text{43000} = \text{18000}$ هزار تن مازاد.
* $\text{1400}$: $\text{62000} - \text{59000} = \text{3000}$ هزار تن مازاد.
**نتیجه:** کشور ایران در **همه سال‌های داده شده** (از $\text{1383}$ تا $\text{1400}$) دارای مازاد تولید بوده و توانسته است سیمان را به کشورهای دیگر صادر کند. این نشان می‌دهد که صنعت سیمان ایران به **خودکفایی** رسیده است. 🥳
